معمولا خال‌هاي بزرگ يا خال‌هايي که عمق رنگدانه آنها خيلي زياد است را نبايد ليزر کرد.

سراغ دکتر مباشر، متخصص پوست و ليزر و عضو مرکز تحقيقات پوست و سلول‌هاي بنيادين دانشگاه علوم پزشکي تهران رفتيم تا با بايدها و نبايدهاي ليزر خال‌ها آشنا شويم.

برخي خال‌ها اکتسابي هستند و ممکن است بعد از تولد و در دوران مختلف زندگي در پوست ايجاد شوند. حتي تغييرات هورموني دوران بارداري يا قرارگرفتن در معرض آفتاب هم مي‌تواند باعث ايجاد چنين خال‌هايي شود. گروهي از اين خال‌ها اندازه بزرگي دارند و تشخيص بزرگي يا کوچکي خال هم برعهده متخصص پوست است نه خود فرد. معمولا خال‌هاي بزرگ يا خال‌هايي که عمق رنگدانه آنها خيلي زياد است را نبايد ليزر کرد.

پس بايد با چنين خال‌هايي چه‌کرد؟
افرادي که چنين خال‌هايي دارند بايد تقريبا هر 6 ماه يکبار به پزشک مراجعه کنند تا با عکس‌هايي که از خال آنها گرفته مي‌شود، تغييرات احتمالي ايجادشده در اندازه‌شان، مشخص شود. تغيير رنگ يا شکل خال مي‌تواند پزشک را براي جراحي يا نمونه‌برداري از خال راهنمايي کند. اگر نمونه‌برداري از خال، نشان از بدخيم بودن آن داشته باشد، پزشک متخصص پوست بايد آن خال را با حاشيه امن مناسبي، کاملا با يک عمل جراحي بردارد و در اين موارد، ليزر کارساز نخواهد بود. ليزر امکان نمونه‌برداري از خال را از بين مي‌برد. ضمن اينکه در اين صورت،‌ امکان عود، گسترش و سخت‌تر شدن جراحي خال هم وجود خواهد داشت بنابراين هر خالي را نمي‌توان ليزر کرد.

يعني تمام خال‌هاي اکتسابي، قابل‌ليزرکردن نيستند؟
تشخيص اين موضوع، برعهده پزشک است. برخي خال‌هاي اکتسابي بسيار کوچک هستند، تغيير رنگ ندارند، حاشيه منظمي دارند و به‌طور کلي، جزو خال‌هاي خوش‌خيم اکتسابي محسوب مي‌شوند. در چنين مواردي، يکي از گزينه‌هاي درماني چنين خال‌هايي، استفاده از ليزر است.

ليزر چطور مي‌تواند اين خال‌ها را از بين ببرد؟
خال‌هايي که مي‌‌توان آنها را ليزر کرد، با انرژي ليزر مي‌سوزند و از بين مي‌روند. درواقع، از بين رفتن رنگدانه‌ها، عامل اصلي محوشدن خال‌ با کمک ليزر است. معمولا در بيشتر موارد، خال‌هاي خوش‌خيم و سطحي با همان يک جلسه ليزر، رنگدانه‌هاي خود را از دست مي‌دهند و از بين مي‌روند اما مساله‌اي که بيماران را نگران مي‌کند، باقي ماندن جاي ليزر به‌صورت زخم و لک است. بروز اين زخم يا لک‌ها طبيعي است و جاي نگراني ندارد. با اين حال، با توجه به نوع پوست افراد، زمان بهبود اين زخم يا لک‌ها هم متفاوت خواهد بود.

چطور؟
ممکن است هر زخمي روي پوست افرادي که پوست تيره و برنزي دارند، ايجاد لک کند و ديرتر هم خوب شود. خال‌هايي که ليزر مي‌شوند، مانند زخم‌هايي هستند که بايد روند بهبود زخم را طي کنند. گاهي بهبود جاي زخم يا لک ناشي از ليزر، چند ماه طول مي‌كشد بنابراين افرادي که خال‌هاي خود را ليزر مي‌کنند بايد انتظار اينکه بهبود زخم ناشي از آن حتي تا يکسال هم طول بكشد، داشته باشند.

حرف آخر؟
توصيه آخرم اين است که بايد بدانيد عوامل تغذيه‌اي مي‌توانند در بهبود جاي زخم ليزر موثر باشند. مثلا زخم افرادي که ويتامين‌هاي کافي از طريق مصرف خوراکي‌ها دريافت مي‌کنند، زودتر بهبود مي‌يابد.

وقتی که علت ایجاد چین و چروک‌های پوست را بدانید، راحت‌تر با علائم پیری مقابله یا از آنها جلوگیری می‌کنید. اگر فقط چند لحظه داخل یک داروخانه قدم بزنید، متوجه سیل عظیمی از انواع لوسیون‌ها، سرم‌ها، کرم‌ها و سایر محصولات پوستی و زیبایی دیگر می‌شوید که همگی قول می‌دهند چین و چروک‌ها، لک‌ها و نواقص دیگر را از پوست شما دور کنند. حتی اگر جزء افرادی باشید که استفاده از کرم ضد آفتاب را فراموش نمی‌کنند، باز هم چیزهای زیادی هستند که باید از آنها اطلاع بیایید. برخی از حقایق مربوط به پوست باعث تعجب شما می‌شوند. اگر این حقایق را که احتمالاً تا به حال نشنیده‌اید، بدانید، این مقاله را بخوانید:

۱- تابش نور خورشید
اگر در شرایطی هستید که هر روز چند ساعتی را در ماشین‌تان می‌گذرانید، بدانید اشعه‌های زیانبار نور خورشید اشعه‌های (UVA) که باعث افزایش چین و چروک‌های پوست می‌شوند، به راحتی از شیشه اتومبیل عبور کرده و به پوست‌تان نفوذ می‌کنند. فرقی نمی‌کند که یک روز تابستانی باشد یا نه. بهترین راه برای محافظت از پوست، در برابر این آسیب‌ها، استفاده مرتب از کرم ضد آفتاب است.

۲- خطوط اخم و مشکلات بینایی
مهم‌ترین دلایل ایجاد چین و چروک‌ها، افزایش سن و تابش نور مستقیم خورشید روی پوست و آسیب‌های ناشی از آن است. اما وجود چین و چروک‌های روی پیشانی و بین ابروها و در واقع خطوط اخم، می‌توانند نشان‌دهنده مشکل بینایی چشم‌ها باشند. بنابراین اگر این مشکل را برطرف سازید، ماهیچه‌های چشم دیگر به سختی فعالیت نمی‌کنند و راحت‌تر وظایف خود را انجام می‌دهند و این خطوط عمیق نیز کمتر و محوتر می‌شوند.

۳- کلاژن
کلاژن از بخش‌های اصلی پوست است که باعث نرمی و انعطاف‌پذیری آن می‌شود.
افزایش تولید کلاژن‌های جدید، سبب می‌شود پوست سفت‌تر، پُرتر و محکم‌تر به نظر برسد و به همین ترتیب چین و چروک‌های آن کاهش یابد. معمولاً لوسیون‌ها حاوی اجزایی مثل ویتامین C، پپتیدها، اسیدهای هیدروکسی آلفا و رتینوئیدها هستند که همگی باعث تحریک سلول‌ها برای افزایش تولید کلاژن می‌شوند.

۴- مرطوب نگه داشتن پوست
همه ما می‌دانیم که باید هر روز مقدار کافی آب دریافت کنیم تا تمام ارگان‌های بدن خوب کار کنند. نوشیدن این مایع زندگی بخش روی پوست نیز تاثیر مستقیم دارد. وقتی که پوست خود را مرطوب و خنک نگه می‌دارید، نرم‌تر می‌شود. پوست‌های خشک و کم آب سریع‌تر چروک می‌خورند و معمولاً کدر و مات به نظر می‌رسند و خطوط چهره سریع‌تر روی آنها نمایان می‌شوند. آب می‌تواند سموم اضافی بدن را دفع کند. تجمع این سموم در بدن باعث ایجاد تغییرات منفی روی بدن و پوست می‌شود.

۵- خوابیدن به یک سمت بدن
وقتی که سن و سال‌تان بالا می‌رود و کم‌کم مفهوم پیری را تجربه می‌کنید، ارتباط بافت و کلاژن در صورت شما دیگر مثل سابق محکم نیست؛ بنابراین وقتی که فقط به یک سمت صورت و بدن می‌خوابید، بعد از مدتی نسبتاً طولانی، پوست شما به شدت پرس و در هم کوبیده می‌شود. قرار گرفتن مداوم صورت روی بالش و فشرده شدن آن باعث افزایش چین و چروک‌ها روی یک طرف پوست می‌شود. بنابراین اگر عادت کنید فقط به یک سمت نخوابید و حالت خود را در طول شب تغییر دهید، تا حدودی از افزایش این نوع چین و چروک‌ها جلوگیری خواهید کرد. حتی بهتر است به پشت خوابیدن را تمرین کنید.

۶- ژنتیک
چین و چروک‌های پوست اغلب ریشه‌های ژنتیکی دارند و افزایش و عمیق‌تر شدن آنها بسیار تحت تاثیر ژنتیک است. به پدر و مادر خود نگاه کنید، متوجه شوید که بروز و افزایش چین و چروک‌ها و سایر علائم پیری، مثل آویزان شدن صورت، گردن و چانه چه زمانی در شما اتفاق خواهد افتاد. بهترین راه برای به تعویق انداختن زمان پیدایش چین و چروک‌ها، یا جلوگیری از افزایش آنها، محافظت از پوست در برابر نور خورشید و استفاده از کرم ضد آفتاب حاوی روی و دی‌اکسید تیتانیوم است.

۷- مواد غذایی با رنگ‌های روشن
غذاها و میوه‌هایی که رنگ‌های شاد و روشن دارند، مثل تمشک، زغال اخته، فلفل قرمز، اسفناج و … حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی هستند که به سلول‌های پوستی کمک می‌کنند تا از خود در برابر آسیب‌های محیطی بهتر دفاع کنند و به همین ترتیب پوست انعطاف‌پذیرتر، نرم‌تر و درخشان‌تر به نظر برسد. هر چه پوست شما سالم‌تر باشد، چین و چروک‌های کمتری روی آن ظاهر می‌شود؛ زیرا فرصتی برای آویزان شدن و چروکیدگی ندارد. به‌عنوان یک قانون کلی می‌توان گفت: یک رژیم غذایی سالم به سلامت قلب بیشتر کمک می‌کند. چنین رژیمی حاوی ویتامین‌های C بیشتری است (مثل چای سبز و سویا) و نه تنها برای قلب مفید است، بلکه به سلامت پوست نیز کمک می‌کند.

۸- نقش حرکات صورت
علاوه بر ژنتیک و سن و سال، برخی حرکات تکرای صورت نیز تنش مهمی در چروکیده به نظر رسیدن پوست دارند. حرکاتی مثل چین انداختن ابروها، اخم کردن، بالا انداختن ابروها و چین انداختن پیشانی، عمیق خندیدن، بالا بردن گوشه لب و هر گونه حالت و حرکت عضلات صورت که به هنگام تعجب، عصبانیت، سوال کردن و مواقع دیگر بروز می‌کند، باعث می‌شود چین و چروک‌ها شکل بگیرند و هر کدام در جایگاه خود مستقر شوند. معمولاً بهترین راه درمان این چروک‌های عمیق پوستی، تزریق بوتاکس است. شاید عادت به انجام این حرکات داشته باشید، ولی هنوز از چروک‌های عمیق روی چهره‌تان خبری نباشد. در واقع بروز این نوع از چین و چروک‌ها چند سال طول می‌کشد و شما فرصت کافی دارید که عادت خود را تغییر دهید و یا اینکه با نوشیدن آب بیشتر، پوست‌تان را شاداب نگه دارید.